حوزه و مرجعیت پرچمدار مطالبه گری از مسؤولان| صدای مردم از حنجره حوزه بر می خیزد
به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، این روزها گرانی، تورم، مشکلات اقتصادی، افزایش بی رویه قیمت ها و خم شدن کمر قشر مستضعف در زیر فشار اقتصادی کمرشکن ناشی از سونامی گرانی ماه های اخیر، از اخبار پر دامنه ای بوده است که افکار عمومی را به خود مشغول ساخته و آسیب های جدی به وضعیت اقتصادی قشر متوسط روبه پایین جامعه وارد کرده است.
کوچک شدن سفره مردم، افزایش بی ضابطه هزینه های زندگی، کاهش میزان سرمایه های مردم بر اثر سر برآوردن اژدهای گرانی، تورم و رکود حاکم بر بازار، سبب عمیق تر شدن شکاف طبقاتی میان قشر مستضعف با سرمایه داران شده و بی عدالتی اقتصادی و اجتماعی را در جامعه رقم زده است.
سوء مدیریت ها و عدم تدبیر صحیح اقتصادی از سوی دولتمردان از یکسو و رشد قارچ گونه رانت خواری اقتصادی آقازاده های سیاسی از سوی دیگر سبب شده است تا نگرانی از آینده در میان اقشار مختلف جامعه رشد روزافزونی داشته باشد.
در این میان، مراجع، علما، اساتید حوزه، حوزویان و طلاب علوم دینی که خود از محروم ترین و مستضعف ترین اقشار جامعه محسوب می شوند نیز در کنار مردم، هر روز این مشکلات را با گوشت و پوست خود لمس کرده و فشارهای ناشی از مشکلات اقتصادی ایجاد شده، فشار مضاعفی بر حوزویانی وارد کرده است که با اندک شهریه ای، به گذران زندگی خود مشغول بوده اند و این گرانی ها، بر گرده نحیف آنها، بار اقتصادی چندین برابری ایجاد کرده است.
مطالبه گری حوزویان؛ همراه و همگام با مردم
حوزه علمیه به عنوان مادر انقلاب، همواره و در برهه های زمانی گوناگون و در فراز و نشیب های انقلاب، نقش محوری و تعیین کننده ای در برخورد و مقابله با آسیب های فراروی انقلاب و مطالبه گری نسبت به انحراف از موازین و اصول انقلاب برعهده داشته و در صف اول مطالبه گری از مسؤولان بوده اند.
علما و مراجع عظام تقلید نیز به عنوان استوانه های انقلاب و حوزه های علمیه، در این میان نقش بی بدیلی ایفا کرده اند و به عنوان هادیان فکری و اعتقادی مردم، همواره محل رجوع مردم بوده اند و آحاد مختلف جامعه همواره تلاش کرده اند تا مطالبات و درخواست های خود را از طریق این استوانه های مستحکم دین و انقلاب به گوش مسؤولان برسانند تا مشکلات و تنگناهای جامعه اسلامی در حوزه های گوناگون سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... از این طریق مرتفع گردند.
از سوی دیگر نیز نهادهای حوزوی و حوزویان نیز همواره در وقایع و حوادث گوناگون، همگام و همراه با دیگر اقشار مردم، در خط مقدم مطالبه گری و مقابله با مشکلات و آسیب هایی بوده اند که بخش عظیمی از جامعه را با خود درگیر ساخته است.
علما و مراجع پرچمدار مطالبه گری از مسؤولان
رجوع مردم به علما و مراجع، پیشینه ای طولانی در تاریخ تشیع دارد و این بزرگان همواره به عنوان محل رجوع مردم در موضوعات مختلف بوده و تلاش کرده اند تا با استفاده از جایگاه خود در جامعه، مطالبات و خواست عمومی جامعه را به مسؤولان و دولتمردان منتقل کرده و با توصیه ها و سخنان هدایتگرانه خود، راه برون رفت از معضلات و مشکلات و آسیب های موجود را به مسؤولان گوشزد کنند.
فرمایشات و بیانات مراجع عظام تقلید و علما پیرامون مسائل و مشکلات اقتصادی جامعه و توصیه های داهیانه آنها به مسؤولان در چند وقت اخیر نیز همچون مصباح هدایتی است که اگر از سوی دولتمردان مورد توجه جدی قرار گیرد، می تواند راه برون رفت از مشکلات را هموار سازد.
در این میان، انذارها و تذکرات ناصحانه مراجع خطاب به دولتمردان را می تواند در حکم رهنمودهایی نورانی دانست که می تواند راه را از بیراهه جدا ساخته و کمک رسان دولتمردان و دیگر مسؤولان ارشد نظام در رفع معضلات و مشکلات باشد.
حضرت آیت الله نوری همدانی یکی از مراجعی است که در چند وقت اخیر انذارها، نصایح و توصیه های فراوانی را خطاب به دولتمردان داشته اند؛ وی در دیدار رییس و اعضای ستاد بازسازی غدیر کشور به آسیبی به عنوان «پشت میزنشینی مسؤولان» اشاره کرده و می فرمایند:« مسؤولان باید طعم فقر را بچشند و الا افراد کاخ نشین و پشت میز نشین نمی تواند مشکل مردم را حل کنند، مسؤولان باید مانند مردم زندگی کنند تا متوجه شوند گرانی ها و سختی های معیشتی چه فشاری بر جامعه می آورد، باید به مردم شهید داده توجه کرد نه این که صرفا به برخی افراد دارای مسؤولیت توجه شود.»
روحانیت؛ پناهگاه مردم
این مرجع تقلید همچنین در سخنرانی خود در همایش «نقش حوزه انقلابی در ماندگاری انقلاب اسلامی» نیز با تأکید بر این نکته که «روحانیت همواره در کنار مردم است» عنوان کرده اند: «در نظر امام راحل مردم بسیار مهم بود و امروز باید تلاش کنیم تا فقر را ریشه کن کرده و برای مردم رفاه ایجاد کنیم، زیرا اولین سفارش امام(ره) این بود که به فکر مردم باشیم، ساده زندگی کنیم و کنار آن ها باشیم.دولت ما دولت اسلامی و علوی است و خداوند لازم کرده است تا در دولت حق، مسؤولان زندگی خود را هم تراز مردم قرار دهند تا فقر و گرانی ها بر مردم سنگینی نکند»
وی همچنین در دیدار جمعی از اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه« درحمایت از انقلاب و خواسته مردم با کسی تعارف نداریم» عنوان کردند: « علما و روحانیون باید زبان مردم باشند و خواسته های به حق مردم را به گوش مسوولان برسانند و مردم نباید از نظام و انقلاب و روحانیت ناامید شوند چرا که در طول تاریخ علما متکی به مردم بودند و اگر به کسی ظلم میشد درب خانه علما می رفتند. روحانیت پناهگاه مردم است و این مسأله بعنوان یک افتخار بوده و نباید این ارتباط قطع شود، ما درحمایت از خواسته به حق مردم، حمایت از انقلاب و نظام اسلامی و ولایت فقیه با هیچ کس تعارف نداریم و کوتاه نخواهیم آمد چون مردم از ما توقع دارند مدافع حقوق آنان وشعار های انقلاب اسلامی باشیم.»
ترمیم کابینه؛ توصیه آیت الله مکارم شیرازی به دولتمردان
حضرت آیت الله مکارم شیرازی نیز از دیگر مراجعی بود که نسبت به مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم و سوء مدیریت ها در کشور واکنش نشان داده و در سخنرانی ها، دیدارهای گوناگون نیز به این موضوع اشاره داشته و در بیانیه ای نیز توصیه هایی به دولتمردان داشتند.
وی با تأکید بر اینکه« دولت چه اصراری دارد مشکلات را با تیم ضعیف اقتصادی حل کند؟» و «دستگاه قضا با قاطعیت به وضع شرم‌آور مفسدان پايان دهد»؛ عنوان کرد: « در مسائل اقتصادى با تورم شديد و بالا رفتن جهشى قيمت‌ها تهيّه نيازهاى اوليه زندگى براى آنها بسيار مشكل شده. مى‌گويند گرچه تحريم‌هاى خارجى فشار بر اقتصاد ما وارد مى‌كند، امّا چنان نيست كه راه‌حلى نداشته باشد. همچنين آنها معتقدند، تيم اقتصادى دولت ضعيف است. چه اصرارى دارند كه مشكلات به دست آنها حل شود؟ چرا اين تيم ضعيف را عوض نمى‌كنند؟ چرا صاحب‌نظران باتجربه اقتصادى را فرا نمى‌خوانند؟ چرا به جاى اينكه كارخانه‌ها را فعال كنند و جوانان ما را به كار دعوت نمايند، ثروت‌هاى مردم را از گردش اقتصادى خارج كرده و به صورت سكه و دلار در خانه‌ها محبوس مى‌كنند؟ چرا نقدينگى بدون در نظر گرفتن راهكارهاى اقتصادى از طريق استقراض از بانك مركزى، بى‌حساب و كتاب افزوده مى‌شود؟»
این مرجع تقلید همچنین در همایش نقش روحانیت و مساجد در خدمت رسانی به مردم نیز با عنوان اینکه« مردم از تیم اقتصادی دولت و تعلل در برخورد با مفسدان راضی نیستند» افزود: دولتمردان باید این موضوع را بدانند که مردم از تیم اقتصادی دولت راضی نیستند و یکی از ضرورت های این دولت وجود مدیران شجاع و نترس است که اگر مدیری در راس کار شجاع نباشد موفق نخواهد شد؛ مردم از دستگاه قضایی فعلی نیز راضی نیستند چرا که با جدیت به مجازات مفسدان اقتصادی نمی پردازد و زمان های مجازات ها را بی مورد طولانی کرده اند و زمینه های فرار مفسدین فراهم شده در صورتی که برخی از جرم ها را می توان در زمان بسیار کوتاه تر رسیدگی کرد.»
دیگر مراجع در میدان مطالبه گری از مسؤولان
در این میان و همزمان با اظهار نظر آیات عظام مکارم شیرازی و نوری همدانی، دیگر مراجع از جمله آیات جوادی آملی و صافی گلپایگانی نیز وارد میدان مطالبه گری شدند و به بیان مسائلی پیرامون مشکلات اقتصادی موجود پرداختند.
حضرت آیت الله جوادی آملی با تأکید بر این که مسؤولان نباید اجازه دهند که زندگی مردم ملتهب شود، خطاب به کارگزاران نظام گفت: در راه مقابله با دشمنان به خدا تکیه کنید.
حضرت آیت الله صافی گلپایگانی نیز در دیدار جمعی از مردم با اشاره به مشکلات اقتصادی کشور گفت: «آیا وقت آن نرسیده است که مسؤولان، به وضعیت بد اقتصادی مملکت، سر و سامان داده و قشر ضعیف جامعه را از این مشکلات طاقت فرسا نجات دهند؟ اینجانب بارها و بارها در ملاقات ها و پیام ها و نامه های خود درباره این مشکلات و راه حل آن تذکر داده ام و اکنون هم تذکر می دهم که زندگی برای بسیاری از مردم دشوار شده است.»
وی در پایان نیز توصیه ای به دولتمردان کرده و تأکید کردند:« از تمامی مسؤولان و دست اندرکاران می خواهم که با کنارگذاشتن منافع حزبی و جناحی و با وحدت کلمه و نیت خالص، همین امروز در رفع مشکلات مردم، همت جهادی کنند که دیگر، فردا دیر است»
نهادهای حوزوی و پرچمداری مطالبه گری
اما از دیگر سو نیز نهادهای حوزوی با صدور بیانیه هایی، علاوه بر نمایش همراهی با مردم در مطالبه گری از مسؤولان، توصیه هایی نیز به مسؤلان ذی ربط داشته و مسائلی را برای برون رفت از مشکلات و معضلات کشور ارائه دادند.
جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از نهادهایی بود که با صدور بیانیه ای نسبت به مشکلات موجود واکنش نشان داد و تأکید کرد« آنچه امروز مشکلات اقتصادی را تشدید کرده ثمره بی‌توجهی‌ها به اقتصاد مقاومتی و سهل انگاری و تعلل در برخورد با مفسدان اقتصادی است.»
در این بیانیه با اشاره به مواضع داهیانه مراجع تقلید اشاره شده است:« جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ضمن تمجید از مواضع و توصیه های مراجع عظام تقلید«دامت برکاتهم»، همچون گذشته که در بیانیه ها و جلسات خصوصی و عمومی ناصح، مددکار و خدمتگزار نظامی اسلامی بوده است، از سران سه قوه و تمام مسئولان اقتصادی و سیاسی نظام می خواهد ضمن تلاش شبانه روزی، با روحیه انقلابی و شعار ما می توانیم، قاطعانه وارد میدان شوند تا ثمره مجاهدت و جهاد فی سبیل الله آنها بار دیگر کشور را در مسیر رشد و پیشرفت به حرکت در آورد.»
مرکز مدیریت حوزه های علمیه نیز در همین راستا اقدام به صدور بیانیه ای کرده و با تأکید بر همراهی حوزویان با مردم و تلاش در جهت پیگیری مطالبات به حق آنان عنوان کرده است:« حوزه های علمیه، با هدایت مراجع عظام تقلید و رهبری معظم انقلاب و شورای عالی حوزه های علمیه، همیشه در کنار مردم و پیگیر مطالبات آنان خواهند بود و نباید رسالت خود را در تحقق آرمانهای والای انقلاب اسلامی و ترویج فرهنگ اقتصاد مقاومتی و تولید اندیشه های ناب اسلامی و پاسخگوئی به نیازهای علمی و فرهنگی و اجتماعی فراموش نماییم و باید وظیفه نصح و نقد مشفقانه را بدرستی انجام دهیم.»
این بیانیه، در 7 بند به مسائل و مشکلات کشور و راه برون رفت از وضع فعلی اشاره کرده و بر ضرورت اقدام عاجل مسؤولان برای حل مشکلات اقتصادی تأکید کرده است.
خبرگان ملت به صف مطالبه گری می پیوندند
خبرگان ملت در مجلس خبرگان رهبری نیز در بیانیه ای به مسائل و مشکلات اقتصادی جامعه اشاره کرده و توصیه هایی نیز برای برون رفت از معضلات موجود ارائه کرده اند تا ضمن همراهی با مردم در مطالبه گری و تلاش در جهت پیگیری مطالبات به حق آنان، دولت را نیز در رفع مشکلات یاری بدهند.
در بیانیه مجلس خبرگان رهبری آمده است:« افکار عمومی در انتظار آن است که سران سه قوه، به ویژه رئیس جمهور و مدیران ارشد اقتصادی در عمل و نه صرفاً شعار و سخن، چگونه به مطالبات مکرر ولایت و مرجعیت و علماء و اساتید و نخبگان حوزه و دانشگاه و خبرگان ملت در بهبود اوضاع اقتصادی و حل معضلات معیشتی مردم به ویژه محرومین و مستضعفین و طبقات کم درآمد، پاسخ می‌دهند.»
این بیانیه می افزاید:« خبرگان ملت، درباره مبارزه قاطع با پدیده قاچاق و كنترل بازار ارز و سكه و اصلاح نظام بانكی و پولی و چرایی معطل كردن ظرفیت كشور در بخش اقتصادی بر برجام و رفع تحریم ها، سئوالات جدی از رئیس جمهور و دولت دارند و از نمایندگان ملت انتظار دارند که با جدیت بیشتر و با روحیه انقلابی، با استفاده از همه ظرفیتهای قانونی در تقویت تولید و اشتغال، حمایت از كالای ایرانی، اصلاح نظام بانکی و پولی، با نظارت بر اجرای قوانین و تحقق مطالبات رهبری و مردم، به بهبود اوضاع اقتصادی و حل معضلات معیشتی مردم و افزایش سطح رضایت مندی عمومی کمک نمایند... خبرگان ملت از قوه قضائیه به عنوان ملجأ مردم در احقاق حق و اقامه عدل، انتظار دارند، پرچم احیای حقوق عامه و عدالت قضایی را برافراشته نگه دارند و نسبت به کشف جرم و مجازات اخلالگران و مفسدان اقتصادی با سرعت و دقت و شفافیت عمل نمایند. دیگر برای مردم قابل تحمل نیست به طور مکرر خبر اختلاس‌های کلان و فرار غارتگران بیت المال و تاراج سرمایه‌های مردم را بشنوند؛ لازم است قوه قضائیه و دادستانی‌ها و ضابطین خاص و عام قضایی جهت احقاق حقوق عامه در بخش پولی و مالی و بانکی بیش از پیش و با حساسیت ویژه اقدام و راه‌های نفوذ و اختلاس و اخلال و آشفتگی اقتصادی و سوءاستفاده از بیت المال را سد نمایند.»
شخصیت های حوزوی و مطالبه گری همراه با مردم
همگام و همراه با مراجع و نهادهای حوزوی، شخصیت های حوزوی نیز به این موج عظیم مطالبه گری حوزویان پیوستند و به مسؤولان توصیه های متعددی داشتند.
آیت الله فاضل لنکرانی در این باره عنوان کرد: «امروز حقیقتا روحانیت، مراجع و حوزه های علمیه در این جهت همراه با مردم بوده و از وضعیت معیشتی و اقتصادی بسیار ناراحت هستند... مردم ما می دانند که خود طلاب ضعیف ترین اقشار جامعه از نظر اقتصادی هستند ولی دغدغه اصلی آن قشر کارگری و ضعیف جامعه است به همین دلیل مراجع و حوزه های علمیه از مشکلات معیشتی مردم رنج می برند.»
وی افزود:« هرچند متأسفانه نگاه مردم به کمتر از ده درصد از روحانیتی است که شغل های دولتی و حقوق های مکفی دارند ولی باید بدانند بالاتر از 90 درصد طلاب زیر خط فقر زندگی می کنند، حتی امروز مراجع نمی دانند با شهریه کم طلاب چه کنند؟ می خواهیم عرض کنیم مجموعه روحانیت که در رأس آن مراجع تقلید هستند از نگرانی ها و مشکلات مردم رنج می برند»
حجت الاسلام والمسلمین اختری دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) نیز با بیان اینکه مسؤولان موظف هستند متخلفان و قانون شکنان اقتصادی را به مردم معرفی کنند، گفت: اعلام اسامی متخلفان سبب می‌شود مردم به عملکرد مسؤولان دلگرم شوند و اعتماد خود را نسبت به نظام حفظ کنند..امروز لازم است مسؤولان در برنامه ریزی و تدبیر خودشان در زمینه حل مشکلات اقتصادی تجدید نظر کنند و با بهره جستن از ایده و پیشنهادات صاحب نظران و نخبگان در رفع و عبور از مشکلات اقتصادی تدبیر بهتری بیندیشند»
حجت الاسلام والمسلمین رفعتی سخنگوی حوزه علمیه نیز در اظهار نظری بیان کرد: « مردم نسبت به شرایط اقتصادی موجود معترض هستند و اعتراض آنها به حق است و حوزه، روحانیت و مراجع هم با مردم به ویژه طبقات محروم جامعه که با مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند، همدردی داشته و دارند.»
وی با اشاره به مطالبه حوزه و روحانیت از دولتمردان کشور بیان کرد: «مطالبه جدی حوزه و مراجع از مسؤولان نظام در قوای سه‌گانه این است که در این جنگ اقتصادی با قاطعیت حضور پیدا کنند، قوه قضاییه باید با قاطعیت با اخلالگران برخورد کند، چراکه برخورد ضعیف با اخلالگران اقتصادی و ارز و سکه باعث جری شدن مفسدان اقتصادی خواهد شد.»
توصیه مراجع چراغ راه مسؤولان
آیت الله آملی لاریجانی رییس قوه قضاییه پس از سخنان مراجع، علما و حوزویان و مطالبات آنان پیرامون برخورد با مفاسد اقتصادی، طی سخنانی در جلسه مسؤولان عالی قضایی توصیه مراجع، علما و دلسوزان نظام به دستگاه قضایی برای برخورد سریع و قاطع با مفاسد اقتصادی را ذخیره و پشتوانه قوه قضاییه در رسیدگی ها توصیف کرد و افزود:« توصیه های اخیر جمعی از مراجع معظم تقلید، علما، فضلا، ائمه جمعه و دلسوزان انقلاب به دستگاه قضایی برای رسیدگی، قاطع، سریع و شجاعانه به پرونده های مربوط به مفاسد اقتصادی را از سر دغدغه و دردمندی می دانیم؛ گرچه لسان و ادبیات برخی از این توصیه ها متفاوت بود و گاه با بی مهری هایی همراه شد اما برای ما آنچه اهمیت دارد، محتوای این توصیه هاست و سخن این بزرگواران خصوصا مراجع و علما را، سخن حق می دانیم... دستگاه قضایی این توصیه ها را ارج می نهد و بر این اساس به همه دلسوزان و ملت شریف ایران قاطعانه اطمینان می دهم که ضمن استقبال از چنین توصیه هایی، به آنها عمل خواهد شد؛ چنانکه تا کنون نیز به همین منوال بوده و با مفاسد در همه ابعاد آن برخورد قاطع و جدی داشته ایم.»
اقیانوس مطالبه گری حوزویان؛ زلال و خروشان
مطالبه گری مراجع، علما و نهادهای حوزوی همچون رودهایی خروشان؛ اقیانوسی زلال از مطالبه گری را رقم زد؛ اقیانوسی که در فیضیه جریان پیدا کرد و نمایش همراهی، همدلی و پیگیری مطالبات مردم از طریق حوزه و روحانیت بود.
طلاب و اساتید حوزه علمیه قم در تجمع پرشور فیضیه خواستار اقدام عاجل و جهادی مسؤولان کشور برای حل مشکلات اقتصادی و رفع فشار بر مردم به ویژه مردم مستضعف و محروم شدند.
برخورد قاطع و بدون ملاحظه دستگاه قضا با مفسدان و اخلالگران اقتصادی از جمله درخواست های حوزویان در این تجمع مثال زدنی بود و این هادیان دینی جامعه، این موضوع را سبب دلگرمی مردم نسبت به انقلاب اسلامی دانستند.
حسن رحیم پور ازغدی که خود از فرزندان حوزه است؛ در این همایش به عنوان حنجره حوزه های علمیه، مطالبات حوزویان را فریاد زد و گفت:« پیام تجمع طلاب این است که خود را از طبقات مستضعف جدا نمی داند بلکه اکثر طلاب از اقشار مستضعف جامعه هستند؛ انقلابی که از قم آغاز شده باید در قم پاسداری نظری و اجتهادی و عملی و اجتماعی شود، پیام دیگر تجمع این است که حوزه و روحانیت اعلام می کند نظام و انقلاب را از خود جدا نمی دانیم و اگر امر به معروف و نهی از منکر می کنند برای این است که روند کارها اصلاح شود.»
وی افزود: «حوزه پیام می دهد که جزو پایین ترین اقشار اقتصادی جامعه هستیم و این که گفته می شود حکومت آخوندی وجود دارد چیزی برای توده طلاب نیاورده است، طلاب می گویند که در کنار اقشار محروم هستند و اجازه نمی دهند که بین مردم و انقلاب به دلیل برخی عملکردها فاصله بیفتد، این نشست یعنی روحانیت در کنار مردم است و برای حل مشکلات آن ها دغدغه دارد، طلاب می خواهند از مسؤولان در مسیر انقلاب حمایت کرده و مسؤولانی را که دچار فساد شدند یا کارآمدی کافی را ندارند نهی از منکر کنند.»
به هر روی، این مطالبه گری که از مراجع و علما آغاز و به نهادهای حوزوی و دیگر حوزویان تسری یافت؛ نشان دهنده این است که حوزه علمیه و نهاد روحانیت همواره در کنار و همراه مردم بوده و هرگاه انقلاب دچار مشکلاتی می شود، این حوزه علمیه است که در خط مقدم آماده و حاضر است و امروز مطالبه گری از مسؤولان و همراهی با مردم در پیگیری مطالبات به حق آنان، وظیفه سنگینی است که بر دوش نهاد روحانیت سنگینی می کند و صد البته این نهاد مقدس همچون زمان های دیگر با همت جهادی پای در عرصه نهاده است.